De twee G’s.
Aanverwante artikelen
Aan de Kromme Steenweg 19, bijna tegen de Traverse aan, staat een prachtig herenhuis dat lang bewoond is geweest door huisartsen.
Daarnaast richting Mierloseweg staat een blok van drie herenhuizen. Allen zijn ontworpen en gebouwd door de gebroeders Gerard en Lambert de Vries. Hun architectuur heeft een duidelijk stempel gedrukt op het Helmondse bouwen van voor de Tweede Wereldoorlog.
De gebroeders de Vries zijn geboren in Someren waar hun vader veearts was. Gerard werd geboren in 1866 en Lambert in 1875. Lambert heette eigenlijk Gijsbertus en werd Bartje genoemd. Zijn naamsverandering voerde hij blijkbaar door toen hij samen met zijn broer Graard een zaak opzette. Twee voorletters G waren blijkbaar verwarrend. Gerard vertrekt op 18-jarige leeftijd van Someren naar Lieshout, waar hij gaat werken bij timmerman Thomas van den Heuvel. In 1890 komt hij in Helmond wonen waar hij ingeschreven staat als timmerman. Gijsbert staat in Someren ingeschreven als klompenmaker, maar heeft zich ook bekwaamd als meubelmaker. In 1894 trouwt Gerard met de Astense Mina Cuppens, dochter van een molenaar. In dat jaar komt Gijsbert als negentienjarige bij hen inwonen. Zij beginnen samen een aannemersbedrijf. Vanaf 1896 wonen zij in Beek en donk. In 1901 huwt Gijsbert met Cato Cuppens, een jongere zus van Mina. De broers nemen in 1903 de timmerwerkplaats van de erven Van Gaal aan de Steenweg in Helmond over. In 1906 verhuizen beiden echtparen naar Helmond en gaan dan wonen in hun pas gebouwde huizen aan de Kromme Steenweg.
Die huizen staan op een stuk grond dat ze op 2 maart 1905 hebben gekocht van jonkheer Carel Frederik Wesselman van Helmond voor 3705,75 gulden. De koopakte vermeldt dat er geen arbeiderswoningen op mogen worden gebouw. Ze bouwen daar in 1906 een blok van drie huizen in een stijl die wordt omschreven als chaletstijl. Gerard ging in het middelste huis op nummer 15 wonen, Lambert op nummer 17, het grootste huis op nummer 13 werd verhuurd. In 1906 koopt dokter Nuijens ook daar stukken grond van Wesselman. Hij betaalt daarvoor in totaal 5.415 gulden. Ook hier geldt het verbod tot het bouwen van arbeiderswoningen. De dokter laat daar in 1908 een huis bouwen door zijn toekomstige buren, de gebroeders de Vries. De bouwstijl van dit huis heeft invloeden van jugendstil. Tussen dit perceel en het blok van de gebroeders de Vries loopt een voetpad dat de naam “de Lange Jan” kreeg. De panden trekken de aandacht van het in Hannover uitgegeven blad “Deutsche Bauhütte”. In 1909 worden daar twee foto’s in afgebeeld van de nummers 13 en 19 met een korte beschrijving onder de kop “Zwei holländische Landhäuser”.
Later gaan de broers zich meer specialiseren; Lambert als de architect, Graard als de aannemer. In Helmond volgen nog vele opdrachten. Lambert heeft veel scholen in Helmond en de regio ontworpen. Voorbeelden daarvan in Helmond zijn de Antoniusschool, de Ambachtsschool aan de Weg op den Heuvel en de St. Jozefschool. Voor de kasteelruïne in Asten maakte hij een restauratieplan waarvan maar een deel in uitvoering werd genomen. In 1919 werd hij benoemd tot architect bij woningbouwvereniging “de Hoop”. Tot de werken van het aannemersbedrijf van Graard behoorden ook scholen. Hij is ook de bouwer van diverse kerken, zoals die van Maarheeze, Vlokhoven onder Eindhoven en in Helmond de toren van de O.L. Vrouwekerk.
In 1921 wordt het blok van drie aan de Kromme Steenweg verbouwd en gemoderniseerd. Lambert verhuisde daarna naar nummer 13 waarachter hij zijn architectenkantoor bouwde; Gerard bleef wonen op nummer 15.
Bron: Regionaal Historisch Centrum Eindhoven.
